MÔ HÌNH TÔM – DỪA
1. Giới thiệu chung
- Tên mô hình: MÔ HÌNH TÔM DỪA
- Địa điểm xây dựng mô hình: Ấp Thạnh B, Xã Tân Phong, huyện Thạnh Phú, tỉnh BT
- Chủ hộ đăng ký làm mô hình thí điểm: Phan Tấn Cường, 34 tuổi, trình độ học vấn: 12/12, nghề nghiệp: trồng dừa, bưởi.
- Các thành viên trong hộ gia đình: 8
- Số lao động chính: 3
- Xếp hạng hộ gia đình: trung bình
Sự cần thiết và ý nghĩa thực tiễn của mô hình:
Do khả năng chịu mặn tốt (sinh trưởng bình thường ở độ mặn từ 0 – 6‰) nên tôm càng xanh là đối tượng thủy sản nuôi rất thích hợp ở những vùng chịu ảnh hưởng của xâm nhập mặn. Nuôi tôm càng xanh toàn đực không sử dụng thuốc và hóa chất như nuôi tôm biển, nên không làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái của các loài thủy hải sản khác. Về lâu dài ngành nông nghiệp tỉnh Bến Tre sẽ triển khai nhân rộng mô hình trên cả ba vùng mặn, lợ, ngọt nhằm giúp người dân nơi đây hình thành phương thức canh tác thích ứng với vấn đề xâm nhập mặn – biến đổi khí hậu để nâng cao thu nhập, và cũng là phương cách giúp người dân phát triển kinh tế bền vững. Khi hệ thống thủy lợi khép kín, tỉnh Bến Tre sẽ có khoảng 25.000 ha đất có điều kiện nuôi thủy sản ở ba huyện Ba Tri, Bình Đại và Thạnh Phú, cùng với việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật về tôm càng xanh toàn đực, việc nuôi tôm càng xanh sẽ phát triển mạnh trên vùng đất đầy tiềm năng này.
Mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực rất ý nghĩa trong thời gian tới, đặc biệt là phù hợp với các điều kiện biến đổi khí hậu, phù hợp với phong tục tập quán, khả năng đầu tư của nông dân cũng như hình thức canh tác, tiến bộ khoa học kỹ thuật nông dân ở Bến Tre. Ngoài ra tỷ suất lợi nhuận ở đây cũng khoảng từ 80 – 100%, điều này rất lý tưởng. Trong tương lai tiềm năng của con tôm càng xanh toàn đực bán công nghiệp, mương vườn dừa, nuôi trong ruộng lúa sẽ là loài thủy sản phát triển bền vững, ổn định của Bến Tre.
2. Xây dựng mô hình thí điểm tôm – dừa
- Mục tiêu mô hình thí điểm :
+ Được đào tạo kỹ thuật kỹ lưỡng
+ Tận dụng mương vườn
+ Khả năng chịu mặn tốt (sinh trưởng bình thường ở độ mặn từ 0 – 6‰).
+ Không sử dụng thuốc và hóa chất, an toàn về dịch bệnh, bảo đảm chất lượng vệ sinh thực phẩm, không ảnh hưởng đến môi trường sinh thái
+ Mang lại hiệu quả kinh tế cao
- Lựa chọn vị trí xây dựng mô hình: Việc lựa chọn vị trí để xây dựng mô hình được dựa trên các tiêu chí cơ bản về vị trí địa lý, điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện về nhân lực để đảm bảo tính đại diện và khả năng nhân rộng nếu mô hình thành công.
- Sơ đồ vị trí mô hình :
+ Vị trí: Xã Tân Phong, Thạnh Phú
+ Tọa độ: 48P – 658076 m E – 1105850 m N.
+ Diện tích mô hình: 1 ha gồm 12 líp đất (giồng) trồng dừa và 12 mương nước thông nhau.
+ Mô tả: đường bê tông 3m, mô hình cách đường cái 350m, cách nhà chủ hộ 50m.
+ Dừa: mỗi cây dừa cách nhau 7,5m. Tán dừa bung đều các hướng, che khuất ánh sáng xuống nền đất, cỏ dại mọc thưa dưới gốc dừa.
+ Mương tôm: độ sâu mương 0,5m, chiều rộng mương 1,5m.
+ Xung quanh mô hình không có nguồn thải.
Hình. Sơ đồ vị trí mô hình
Kết quả thực tế triển khai:
Mô hình nghiên cứu thực hiện ở xã Tân Phong, huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre. Qua kết quả khảo sát từ các hộ trước khi tham gia mô hình cho thấy lợi nhuận từ cây dừa đạt 36,4 triệu đồng/ha/năm, lợi nhuận mô hình dừa chuyên ở Bến Tre khoảng 37 triệu đồng/ha/năm. Nuôi tôm càng xanh trong vườn dừa cũng được một vài hộ nông dân thực hiện, nhưng không thành công. Do yếu tố kỹ thuật canh tác chưa được áp dụng tốt.
Thực tế triển khai, mô hình nuôi tôm càng xanh thử nghiệm trong mương vườn dừa quy mô gần 2 ha đất dừa, diện tích mặt nước 38.000 m2. Đang trong giai đoạn triển khai. Tuy nhiên, có thể nhận định đây là mô hình có hiệu quả kinh tế cao, nếu so với mô hình độc canh cây dừa thì mô hình nuôi xen Tôm càng xanh giúp cải thiện thu nhập đáng kể, có thể nhân rộng vì Bến Tre là vùng có nhiều hệ thống mương vườn dừa chưa được tận dụng để canh tác. Việc nuôi trồng xen trong vườn dừa giúp tăng hiệu quả sử dụng đất, tăng nguồn thu nhập trên cùng đơn vị diện tích.
Hình thực tế triển khai mô hình Tôm – Dừa